Dla kogo jest diagnoza traumy?

Diagnoza zaburzeń dysocjacyjnych skierowana jest do osób, które mierzą się z różnymi trudnościami i problemami powstałymi na skutek doświadczeń traumatycznych. Zarówno w dzieciństwie, jak i w dorosłym życiu. Diagnoza może być pomocna w rozumieniu problemu, opracowaniu planu terapii jaki i farmakoterapii. Sprawdź czy rozpoznajesz u siebie poniższe objawy lub sytuacje. Jeśli rozpoznajesz u siebie któreś z kryteriów i masz problemy opisane poniżej, może to być wskazanie do diagnozy zgodnej z najnowszymi standardami diagnostycznymi ICD-11, ukierunkowanej na traumy i mechanizmy dysocjacyjne.

– Trudne, traumatyczne dzieciństwo – osoby, które w dzieciństwie doświadczyły:

• fizycznego nadużycia,
• zaniedbania fizycznego,
• psychicznego nadużycia,
• emocjonalnego zaniedbania,
• molestowania lub nadużyć seksualnych.

–  Koszmary senne i wspomnienia – pojawiają się natrętne myśli, koszmary, flashbacki lub intensywne wspomnienia związane z traumatycznymi wydarzeniami.

– Unikanie i poczucie zagrożenia – występują objawy, takie jak:

• drażliwość,
• zaburzenia snu,
• wzmożona czujność,
• trudności z koncentracją,
• poczucie ciągłego zagrożenia.

– Problemy emocjonalne i w relacjach – trudności z regulacją emocji, niskie poczucie własnej wartości, zaburzony obraz siebie oraz problemy w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji.

– Tiki lub mimowolne ruchy – niekontrolowane ruchy ciała, które mogą pojawiać się w odpowiedzi na bodźce emocjonalne lub bez wyraźnego powodu.

– Intruzje sensoryczne – doświadczanie wrażeń sensorycznych, takich jak:

• uczucie dotyku (np. wrażenie, że ktoś zaciska ręce na ciele),
• dźwięki,
• smaki,
• zapachy,
• obrazy związane z traumą.

– Objawy somatyczne – występują niedowład, paraliż, utrata napięcia mięśniowego, utrata mowy, czy inne objawy fizyczne, które nie mają wyraźnego podłoża medycznego.

– Utrata wrażeń fizycznych – osoby, które przestają odczuwać głód, ból, temperaturę lub inne bodźce fizyczne.

– Doświadczenia depersonalizacji i derealizacji – odczucia takie jak:

• depersonalizacja (odcięcie od własnych emocji, poczucie „oderwania” od siebie),
• derealizacja (poczucie obcości znajomego otoczenia, nierealności świata).

– Utrata określonych umiejętności – nagła niemożność wykonywania wcześniej opanowanych czynności lub zadań.

– Problemy z pamięcią – częściowa lub całkowita amnezja dotycząca istotnych wydarzeń z życia.

– Poczucie obcej obecności – osoby, które słyszą „obce” myśli lub uczucia, mają wrażenie, że ich ciało lub umysł jest kontrolowane przez zewnętrzną siłę lub inną osobę.

 

Jak wygląda proces diagnozy?

Proces diagnozy obejmuje:

• Wywiad kliniczny – rozmowa, podczas której omawiamy Twoje doświadczenia, objawy oraz ich wpływ na codzienne funkcjonowanie. Wywiad pozwala na uzyskanie pełniejszego obrazu Twojej sytuacji i trudności. Czas trwania: 45 min.
• Narzędzia diagnostyczne – wykorzystanie kwestionariuszy psychologicznych, które pomagają w precyzyjnym określeniu rodzaju i nasilenia objawów związanych z traumą i zaburzeniami dysocjacyjnymi. Szacowany czas 5-8h. 
• Przygotowanie raportu diagnostycznego – na podstawie uzyskanych danych opracowywany jest raport diagnostyczny, który zawiera wnioski, rozpoznanie oraz rekomendacje dotyczące dalszych kroków terapeutycznych. Czas potrzebny na przyszykowanie raportu ok 2 tygodnie. 
• Omówienie wyników – podczas spotkania trwającego ok. 15 min., omawiam wyniki diagnozy w przystępny i zrozumiały sposób.

 

Dlaczego warto zgłosić się na diagnozę?

• Mapa w psychoterapii oraz rozpoznanie kliniczne – diagnoza ułatwia pracę psychoterapeucie, ponieważ zebranie tych informacji w procesie psychoterapii zazwyczaj trwa długie miesiące. Brak rozpoznania to „kręcenie się w kółko” czyli frustracja i pacjenta i psychoterapeuty. Diagnoza pomocna jest także w ustaleniu prawidłowego leczenia farmakologicznego. Błędne rozpoznanie powoduje błędne dobranie leków i tym samym ich nieskuteczność. 
• Zrozumienie swoich trudności –prawidłowa diagnoza pomaga zidentyfikować źródło objawów, dzięki temu zyskujesz zrozumienie swoich trudności, co pozwala uwolnić się od poczucia winy i spojrzeć na swoje doświadczenia z większą empatią wobec siebie.
• Poprawa jakości życia – rozpoznanie mechanizmów stojących za trudnościami pozwala na stopniowe wprowadzenie zmian, które poprawiają codzienne funkcjonowanie. Zmniejszenie objawów, takich jak drażliwość, problemy ze snem czy intruzje, może znacząco podnieść jakość życia i przywrócić równowagę.
• Zapobieganie błędnym rozpoznaniom i leczeniu – dzięki prawidłowej diagnozie unikniesz niepotrzebnych terapii czy leków, które mogą wynikać z wcześniejszych błędnych diagnoz, takich jak schizofrenia czy borderline. Trafne rozpoznanie umożliwia skuteczne i celowe podejście do Twoich trudności.
• Ulga emocjonalna – poczucie, że Twoje trudności mają konkretne podłoże i są zrozumiałe w kontekście przeżytych doświadczeń, przynosi emocjonalną ulgę. Pacjenci często doświadczają większej akceptacji siebie i swoich reakcji po uzyskaniu diagnozy.
• Możliwość integracji doświadczeń traumatycznych – odpowiednio dobrana terapia, oparta na trafnej diagnozie, pozwala na integrację doświadczeń traumatycznych. To proces, który umożliwia zmniejszenie intensywności trudnych wspomnień i lepsze zrozumienie wpływu przeszłości na obecne życie.
• Lepsze funkcjonowanie w relacjach – prawidłowa diagnoza i terapia pomagają poprawić relacje z innymi ludźmi poprzez lepszą regulację emocji, odbudowę poczucia bezpieczeństwa i zrozumienie własnych potrzeb oraz granic.
• Poczucie kontroli i sprawczości – rozpoznanie i zrozumienie objawów dają narzędzia do lepszego radzenia sobie z trudnościami i odzyskania poczucia kontroli nad swoim życiem.

 

Jak przygotować się do diagnozy?

Do diagnozy nie trzeba się specjalnie przygotowywać natomiast trzeba wygospodarować sobie czas potrzebny do przeprowadzenia badania. Ważne, aby podejść do spotkania z otwartością i gotowością do rozmowy. Podczas procesu diagnozy zapewniam przestrzeń pełną zrozumienia i wsparcia, gdzie możesz swobodnie opowiedzieć o swoich doświadczeniach w bezpiecznej i komfortowej atmosferze.